Wrocławski pręgierz przez wieki

Wrocław to miasto spotkań, a najpopularniejszym punktem zbornym wrocławian jest, obok pomnika Aleksandra Fredry – pręgierz, jedna z najbardziej rozpoznawalnych atrakcji Wrocławia.

Pręgierze, jako miejsca hańbiących kar, zaczm ęły się pojawiać w średniowiecznej Europie już w XI wieku. Pręgierze, zwane „słupami hańby”, służyły wymierzaniu kar za te mniej poważne przestępstwa, ale ich siła tkwiła w publicznym napiętnowaniu winowajcy. Dlatego też wrocławski pręgierz od 1492 roku stał na Rynku, tuż przed Ratuszem otoczony rowem i ogrodzony płotem. W tym też miejscu dokonywały się sądy.

Ranga pręgierza

Pręgierz był w tamtym czasie swego rodzaju chlubą miasta, bowiem podnosił prestiż miasta, które dzięki temu postrzegane było jako miasto praworządne i cywilizowane. Zgodę na zbudowanie pręgierza wydawał król, książę lub arcybiskup. Miasta strzegły swych przywilejów, dlatego często dochodziło do zburzenia pręgierzy nielegalnie postawionych. Na Dolnym Śląsku dochodziło często do takich sytuacji,jak choćby w Marcinowicach w powiecie Jaworskim w 1621 roku.

Do czego służył pręgierz?

Do przestępstw, za które można było trafić pod pręgierz, były różne: od naruszenia obyczajów, przez fałszerstwa pieniędzy czy zawyżanie cen produktów, aż po stręczycielstwo czy udostępnianie domostw pod uprawianie nierządu. Kary zależało oczywiście od wagi przestępstwa. Mogło to być samo wystawienie na widok publiczny, chłosta rózgą czy kijem, skazanie na banicję po bardziej drastyczne, takie jak: obcinanie rąk, uszu, nosa czy włosów, a często i ścięcie. Dodajmy, że ścięcie pod pręgierzem było uznawane za bardziej honorowe w porównaniu do zawiśnięcia na szubienicy. Na marginesie dodajmy, że Wrocław w swej historii posiadał kilka szubienic. Pierwsza powstała w 1370 przy ulicy Kazimierza Pułaskiego, druga na Rynku w 1515, w okolicach obecnego pomnika Hrabiego Fredry, tuż przy Rynku 19, gdzie stoi kamienica zwana „Pod Starą Szubienicą”. Trzecia zaś szubienica powstała przed Bramą Świdnicką – zwana była Rabensteinem, miała 7 metrów średnicy i ok. 3 metrów wysokości.

Z czego był zbudowany pręgierz?

Pręgierze najczęściej wykonywano z drewna lub kamienia, ten powstały w 1492 na wrocławskim rynku został zbudowany z kamienia, przez ten sam zakład kamieniarski Gauskego i Preusse’a, który wykonywał bogato zdobioną południową fasadę Ratusza.

 Dalsze losy

Ostatnią egzekucję przeprowadzono w XVIII wieku. W połowie XIX wieku usunięto łańcuch i pierścienie do pętania skazanych. Wkrótce potem postanowiono zlikwidować pręgierz całkowicie, ale od tego zamiaru odwiódł być może sam król Fryderyk Wilhelm IV, który uznał pręgierz jako ważną pamiątkę i potencjalną przestrogę. Pręgierz po drodze był wielokrotnie modernizowany, ale mimo to nie przetrwał on naszych czasów, bowiem zniszczyły bombardowania miasta w 1945 roku, a w 1947 go rozebrano. Dopiero w 1985 powrócił pręgierz na wrocławski rynek jako wierna replika poprzedniego. Od tej pory znów może służyć wrocławianom, choć już w zupełnie innej formie.

Warto, zwiedzając Wrocław, wynająć nocleg blisko miejsc tutaj opisywanych. Najdogodniej wówczas poszukać noclegu na http://www.absynthostel.pl/